لباس نو

همیشه اینگونه بوده که آدمها چه کوچک چه بزرگ، چه پیر چه جوان چه دختر چه پسر، روز بعد از سیزده به در، با لباس نو یا همان لباس پلوخوری که در ایام عید به تن میکردند و به دید و بازدید میرفتند، در محل کار یا تحصیل ظاهر میشوند. در حقیقت اولین روزهای بعد از تعطیلات همیشه تصویری که در ذهن انسان تداعی میکند، همکاران و دوستانی است که حالا با جامه های نو و عطر و ادکلن زده، در محل کار و تحصیل حاضر شده اند......زمان مدرسه رفتنمان هم همینجور بود و گمان میکنم الان هم همینگونه باشد. یعنی بچه ها عشق میکنند که روز بعد از سیزده به در، با لباس عید و ترو تمیز به مدرسه بروند و کلی برای خودشان با همین نو بودن و ترگل ورگلی، عشق و حال کنند. البته در مورد خود من، این قضیه خیلی حادتر بود. آنقدری که وقتی روزهای پایانیه سال لباس نو میخریدم، آنقدر شوق و ذوق داشتم که طاقت نمی آوردم پوشیدن لباس های نو و شیک و پیک را به دو سه هفته آینده حواله کنم و این بوود که یکی دو روز قبل از عید با همان لباسهای عیدبه مدرسه میرفتم....همیشه همینجوری بوود به جز یک سال. یادم هست ابتدائی بودم. نمیدانم آنسال در ایام عید، عروسیه کدامیک از بستگانمان بود که مادرم یک گیر سه پیچی به من داد که باید کت و شلوار بخرم. من حالم از کت و شلوار به هم می خورد. شلوار لی از این بندیلک دار ها میخواستم با یک پیراهن چهارخانه سیاه و قرمز. اما نهایتا همانی شد که خانواده تشخیص داده بودند و با چهار تا "تو دیگه مرد شدی، تو دیگه بزرگ شدی و..." بستن به پشتمان، یک لباسی خریدند که من اصلا نمی خواستمش. یک دست کت و شلوار مشکی طرح دار با یک پیراهن سفید براق و یک جفت کفش ورنی. یک کروات قرمز هم برای ما خریدند. کرواتش بچه گانه بوود و نیازی به گره نداشت. یک چیز فانتزی بود که با یک کش سفید به دور گردن بند میشد. آن سال برخلاف همیشه، من لباس هایم را قبل از عید در مدرسه نپوشیدم. چون اصلا ازشان خوشم نمیامد....هرچند در ایام عید که با این لباسها به مهمانی میرفتم، همه کلی تعریف و تمجید میکردند و طبیعی هم بود. قطعا یک پسر بچه کوچولوی تپلی (البته آن موقع تپلی بودم) با کت و شلوار و کفش ورنی و کروات قرمز خیلی با مزه میشود ولی برایم اصلا مهم نبود چون من از اینها اصلا خوشم نمیامد....روز چهاردهم که میخواستم به مدرسه بروم عزا گرفته بودم. میدانستم در مدرسه پسرانه حسابی مسخره می کنند این تیپ را. اصلا حوصله نداشتم که اول سالی هی همه بهم بگویند داماد داماد و سوژه خنده بشوم. با اصرار زیاد، به خانواده قبولاندم که کروات را بی خیال شوند و با همان کت و شلوار راهی مدرسه شدم. نزدیک مدرسه که شدم، کتم را هم در آوردم و مچاله کردم و به زور به داخل کیفم چپاندمش. پیراهنم را آوردم روی شلوار و وارد مدرسه شدم.....و از آن به بعد هیچ وقت آن کت را نپوشیدم. شلوارم به یک لباس دم دستی تبدیل شد و بعد از مدتی پاره شد و بقایایش در ماشینه بابا برای پاک کردن شیشه جلو کشف شد. ولی کت اش نو ماند. تا همین چند سال پیش هم نگهش داشته بودم.

امسال اولین روز کاریه بعد از تعطیلات، بخاطر کمر دردم، کمی دیرتر سر کار رفتم. گمانم ساعت 10 یا 11 بوود. کت و شلوارم را پوشیدم و کرواتم را با یک گره بزرگ، بستم و سوارم ماشینم شدم و رفتم به اداره. داخل پارکینگ که ماشین را پارک کردم، کروات را باز کرده و پرتش کردم روی صندلی عقب.  لازم به گفتن نیست که در ادارجات دولتی، کروات روی سینه ی کارمند، به قول آل احمد عینهو تُف است روی صورتِ سه تیغه. و من برای دل خوشی خودم در مسیر، کروات بسته بودم همین... وارد شدم و سلام و دیده بوسی و عید مبارکی و از این دست چیزها...باز هم توجهم به لباس همکاران جلب شد. هر کی یک چیزی پوشیده بوود. بعضی ها کت و شلوار، بعضی ها کاپشن با شلوار لی فاق کوتاه، عده ای تیپ بگ و نیم بگ، بعضی پیراهن را داده بودن توو و بعضی بیرون انداخته بودند. عده ای کُتِ تکی، عده ای شلوار کتان، و عده ای هم که کلا مخ تعطیل بودند و هنوز تشخیص نمیدادند که نباید تی شرت را داخل شلوار کرد یا با شلوار مشکی، کتانی سفید پوشید. خلاصه همه نوع لباس از کت و شلوار ورساچه  یک میلیونی تا پیراهن تاناکورا را میتوانستی ببینی. اصلا تصویر جالبی نبود یک آنارشیسم به تمام معنا، یک ترشیه هفته بیجار. همان چیزی که از بچگی و دوران مدرسه با آن خو گرفته ایم را تا اینجای زندگی با خود یدک کشیده ایم. با این تفاوت که آن بچه های گوگولی مگولی با همه رنگارنگی و بی نظمیشان، همچنان با مزه و خوردنی هستند اما این آدمهای نکره با لباس های مسخره و بی ربط، نگاه کردنشان فقط سر درد می آورد.

اگر یک چیزی مثله کروات و یا حتی همان کروات کش دار مسخره دوره کودکی ام، بستنش اجباری بود و یا حداقل آزاد بوود و کروات زدن در این مملکت، برابر با کفر و شریک قائل شدن برای خدا و بد و بیراه گفتن به پیامبرانش قلمداد نمیشد، آنموقع آدمهایی که کروات میزدند، مجبور بودند کفش بپوشند و کفش را هم واکس بزنند و پیراهن و کت و شلوارشان هم اتو داشته باشد و کلا همه چیز تر و تمیز تر و یکدست تر میشد.

یادم به جمله اسفندیار منفردزاده افتاد که میگفت: اصولا مردمانِ شلخته ای هستیم، که اگر نبودیم، روزگارمان این نبود..........................